Naar de hoofdinhoud Naar de navigatie

70 Jaar in een notendop

Onze geschiedenis

In 2023 vierden we het 70-jarig bestaan van de Hartekamp Groep. Het landgoed De Hartekamp – waar de Hartekamp Groep haar naam aan ontleent- dateert al van rond 1692.
Broeders Penitenten kochten De Hartekamp in 1952 en begonnen er in 1953 een ‘gesticht voor mannelijke zwakzinnigen’.

Broeders Penitenten

Wat je altijd al wilde weten…

  • De Hartekamp heette lang geleden eerst Thorenvliet. De naam Hartekamp is mogelijk een samentrekking van de naam van de Amsterdamse koopman Hendrik Zeegersz van de Camp en de destijds op het landgoed aanwezige herten. ,
  • De Zweedse arts en plantkundige Carolus Linnaeus verbleef regelmatig op De Hartekamp later ook als botanicus en lijfarts van eigenaar George Clifford jr,
  • George Clifford jr, eigenaar van De Hartekamp van 1727-1760 besteedde gemiddeld 12.000 gulden aan onderhoud per jaar,
  • Er was een tijdje een dierentuin op De Hartekamp met tijgers, wilde honden, apen, Indische herten, en geiten, Afrikaanse zwijnen, en grote aantallen exotische vogelsoorten.
Kapelzaal - balzaal

Meer wetenswaardigheden

  • Keizer Wilhelm was 103 maal te gast bij de bewoonster van de Hartekamp uit de jaren twintig van de vorige eeuw: Catalina von Pannwitz-Roth. Elke keer was het feest als Wilhelm kwam, elke 25e keer dat hij te gast was, zelfs extra groot feest en een ereboog. En dat was ook feest voor de ondernemers uit de buurt, de wijn was niet aan te slepen.
  • Het theehuisje is in zijn geheel uit Amsterdam overgebracht naar Heemstede.
  • De Duitse Rijksmaarschalk en kunstverzamelaar Hermann Göring was weliswaar een minder gewenste bezoeker, maar dankzij de verkoop van enkele waardevolle stukken kreeg mevrouw Von Pannwitz een vrijgeleide naar Zwitserland en ontving zij de toezegging dat de Hartekamp nimmer door Duitsers zou worden bezet. Na de bevrijding zijn deze gerecupereerde kunstschatten in het Rijksmuseum terechtgekomen. De overige kunst is later ten dele in New York geveild.
  • De Hartekamp werd in 1952 verkocht, voor 330 duizend gulden aan de Broeders Penitenten van de Heilige Franciscus.
  • Er gaat een hardnekkig gerucht dat beelden van blote dames nog ergens op het terrein begraven liggen. Na de verkoop aan de Broeders Penitenten verdwijnen de beelden van blote dames namelijk uit de nissen in de hal van het hoofdgebouw, naar vermoed uit preutsheid. Al wordt ook niet uitgesloten dat deze om het geldelijk gewin zijn doorverkocht.
  • Ook twee engeltjes die als parkversiering dienden, zijn plotseling verdwenen. Verondersteld wordt dat de twee ‘vlezige Cupidootjes’ ook waarschijnlijk ten prooi zijn gevallen aan de opvattingen over zedelijkheid van een der Broeders Penitenten.
  • Op de trap naar het bordes van het hoofdgebouw stonden tot ongeveer 1967/1968 twee stenen honden op hardstenen piedestals, als wakers. Op een ochtend bleken deze te zijn verwijderd; naar ieders overtuiging zijn ze op bestelling gestolen aangezien de beeldjes op een nette manier zijn losgezaagd van hun voetstukken.
  • Het hoofdgebouw op buitenplaats De Hartekamp is een Rijksmonument en van cultuur- en architectuurhistorisch belang. Vooral vanwege de hoge ouderdom, de architectonische vormgeving en de redelijk gaaf bewaarde ruimtelijke indeling en aankleding van het interieur. Maar ook vanwege zijn beeldbepalende ligging en vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats.
Cupido's
  • De buitenkant van het landhuis staat decor voor het fictieve hotel De Rozenboom uit de populaire Nederlandse soapserie Goede tijden, slechte tijden.
  • De Hartekamp is tevens decor geweest in de televisieserie Bernard schavuit van Oranje. In de serie moest het de achterkant van Paleis Soestdijk voorstellen, maar in werkelijkheid betrof het de achterzijde van de Hartekamp.
  • Het groen op de Buitenplaats wordt beheerd door de hoveniers van de Hartekamp Groep. Elke 5 jaar wordt het historisch beheerplan bijgewerkt.
  • De geschiedenis van het landhuis in een notendop: Eerst een boerenhoeve, toen een wereldberoemde buitenplaats, daarna een pronkjuweel met een kunstverzameling, toen het hoofdgebouw van een instelling voor mensen met een beperking.

Onze tijdlijn

In de tijdlijn vind je een aantal belangrijke gebeurtenissen uit onze geschiedenis.

1953 - Start Hartekamp met broeders Penitenten

De broeders Penitenten met wie het allemaal begon in 1953. Zij kochten de Hartekamp voor 330 duizend gulden.

Broeders Penitenten

1963 - Start nieuwbouw

In 1963 startte de broeders met de bouw van nieuwe paviljoenen.

1967 - Vrouwen aan het werk

In 1967 mogen ook vrouwen op de Hartekamp werken.

1969-1970 Eerste paviljoens gereed

De laagbouwpaviljoenen Vlier, Wilg en Iep zijn klaar om bewoond te worden.

1971 - Prinses Margriet

Opening Hartekamp Heemstede door Prinses Margriet.

Prinses Margriet opent Hartekamp Heemstede

1987 - Nieuwe start

In dit jaar wordt de Daniël Brouwer Stichting ontbonden waar de Hartekamp tot dan deel van uitmaakte. Hier komt de Stichting Hartekamp uit voort.

1988 - Feest!

De Hartekamp bestaat 35 jaar. Voor deze gelegenheid komt prinses Juliana op bezoek.

35 jarig bestaan met Prinses Juliana 1988

1993 - Opening Harteheem

Toenmalig premier Lubbers opende de Harteheem in Heemskerk. In die tijd een gloednieuw concept in de zorg voor mensen met een beperking. Zo nieuw, dat er anderhalf jaar voor de opening een oefenwoning van spaanplaat is gebouwd in een fabriekshal. Een groep cliënten bracht hier een dag door om te kijken wat er verbeterd kon worden aan de woning. En voor de snelle rekenaars: inderdaad, Harteheem bestaat dit jaar 30 jaar!

Lubbers opent Harteheem n Heemskerk

2001 - Utopia

Tussen 2001 en 2008 werd het festival Utopia gehouden op landgoed Hartekamp. Utopia begon in 2001 kleinschalig voor cliënten met ernstige meervoudige beperkingen. In de jaren erna groeide Utopia uit tot een groots festival waar mensen met en zonder beperkingen samen veel plezier aan beleefden. Er zijn vele jaren aan vooraf gegaan met een kleinschaligere kermis, waar de jeugd van Bennebroek ook welkom was.

2001 - Fusie

In 2001 komt het tot een fusie met de Haarlemse Stichting WDD (Wonen, Dagbesteding en Dienstverlening). Hier komt de stichting Hartekamp Groep uit voort.

2005 - Aansluiting

In dit jaar sluit Stichting Dienstcentrum IJmond zich aan bij de Hartekamp Groep.

2010 - Opening Duinhuis

Prinses Margriet komt weer op bezoek. Dit keer om het Duinhuis officieel te openen.

2012 - Opening Duinwijklaan

In 2012 werd een prachtig nieuw gebouw wordt geopend aan de Duinwijklaan in Beverwijk. En nog steeds is het een heerlijke woon- en dagbestedingslocatie voor 36 oudere volwassene midden in Beverwijk.

2016 - Opening nieuwbouw Hartekamp

Toenmalig voorzitter van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland Femke Halsema opende in 2016 de nieuwbouw op locatie Hartekamp. Ze deed dit door onder toeziend oog van veel cliënten een boom te planten.

2018 - 65 jaar!

In 2018 vierden we ons 65 jarig bestaan. Dat deden we met twee prachtige zangeressen: Willeke Alberti en Samantha Steenwijk. We hebben nog nooit zulke lange polonaises gezien.

Zangeres Samantha Steenwijk

2021 - Verhuizing

In 2021 verhuizen de medewerkers van de Delftlaan in Haarlem naar de Zadelmakerstraat in Velserbroek.

2022 - Nog 2 mooie nieuwbouwprojecten

In 2022 mochten we twee prachtige panden in gebruik nemen: De Ruyterlaan in Bennebroek en Harteduin in Zandvoort. Prachtige locaties waar cliënten midden in de samenleving wonen en werken. Locaties waar ook buurtbewoners welkom zijn voor een kopje koffie.

2023 - Feest!

In 2023 bestaat de Hartekamp Groep 70 jaar. Dat hebben we uitgebreid gevierd.